کاربرد تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) درمطالعات گردشگری (تحلیلی با رویکرد آسیب شناسانه)

چکیده امروزه صنعت گردشگری به بزرگترین صنعت خدماتی جهان از لحاظ درآمدزایی تبدیل شده است. گسترش صنعت گردشگری علاوه بر ابعاد وسیع اقتصادی همچون ایجاد فرصت‌های شغلی، درآمدزایی، کاهش فقر و افزایش رفاه در جامعه، بر ابراز هویت ملی، ایجاد امنیت اجتماعی و گسترش عدالت اجتماعی در جامعه نیز تأثیر­گذار است. بر اساس آمار، کشور ایران تا به امروز، به دلیل موانع موجود در مسیر توسعه­ی این صنعت با وجود برخورداری از موقعیت ممتاز گردشگری نتوانسته است در این حوزه پیشرفت چندانی داشته باشد. از این­رو این پژوهش با هدف تجزیه و تحلیل موانع توسعه گردشگری در ایران با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری تفسیری به مرحله­ی اجرا در آمده است. این روش جزو روش­های تجزیه و تحلیل سیستم­ها می­باشد که به بررسی تعاملات میان عناصر سیستم می­پردازد. به منظور خوشه­بندی موانع توسعه گردشگری نیز از روش MICMAC استفاده شده است. از آنجایی که این روش مبتنی بر نظر خبرگان می­باشد، از نظرات 13 متخصص در صنعت گردشگری و اساتید دانشگاهی استفاده شده است. یافته­ها نشان داد که «تحریم­های دنباله­دار اقتصادی و سیاسی»، «تعدد مراکز سیاستگذاری و عدم تعامل میان آنها»، «محدودیت­های فرهنگی و مذهبی برای گردشگران خارجی»، «عدم حمایت دولت از سرمایه­گذاری در بخش گردشگری» و «عدم تشویق بخش خصوصی برای سرمایه­گذاری» از تأثیرگذار­ترین موانع توسعه­ی گردشگری به حساب می­آیند.